«Αναπτυξιακό Προφίλ του Νομού Ηλείας» Μέρος 2ο

«Αναπτυξιακό  Προφίλ του Νομού Ηλείας»

Μέρος 2^ο

Συνεχίζω την παρουσίαση της έρευνας/μελέτης μου «Αναπτυξιακό  Προφίλ του Νομού Ηλείας»  με το όποιο γίνεται συγκεκριμένη ανάλυση της κατάστασης στο κοινωνικοοικονομικό status της Ηλείας,  μια συστηματική προσπάθεια καταγραφής των κύριων χαρακτηριστικών και η ανάδειξη της πλήρους και αναλυτικής  κατάστασης των κοινωνικοοικονομικών δεδομένων της Ηλείας, των φυσικών χαρακτηριστικών της,  των ιστορικών δεδομένων, άλλα και του τεραστίου  αποθέματος της σε φυσικούς, ιστορικούς και πολιτιστικούς  και τουριστικούς πόρους. 

Το 1^ο μέρος δημοσιεύτηκε στο   Blog μου «Οδυσσέας Μαρίνος Λάμπρος»  και στην διεύθυνση (http://odisseasml.blogspot.gr/2016/11/1.html ) και το οποίο περιείχε τα:

1. ΓΕΝΙΚΑ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ –ΓΕΝΙΚΗ  ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ  ΗΛΕΙΑΣ.

Στο παρόν 2^ο μέρος περιέχει:

3.ΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (Χρήσεις Γης-Κάλυψη του εδάφους-Φυσικά χαρακτηριστικά.-Ακτές. Βουνά. Ποτάμια . Λίμνες.-Θερμοκρασία, Υγρασία

3. ΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

3.1.:  ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Ο Νομός Ηλείας καταλαμβάνει το βορειοδυτικό τμήμα της Πελοποννήσου και συνορεύει βορειοανατολικά με τον Ν. Αχαΐας, ανατολικά και νοτιοανατολικά με το Ν. Αρκαδίας, νότια με το Ν. Μεσσηνίας, ενώ δυτικά βρέχεται από το Ιόνιο Πέλαγος. Η γεωμορφολογία του εδάφους προσδιορίζεται από πεδινές εκτάσεις που σχηματίζουν την πεδιάδα της Ηλείας, τη μεγαλύτερη της Πελοποννήσου, ενώ ορεινή είναι μόνο η επαρχία Ολυμπίας. Μεγαλύτεροι ορεινοί όγκοι είναι στα όρια με την Αρκαδία, οι πλευρές του Ερύμανθου με υψηλότερη κορυφή στην Ηλεία τη Λαμπεία (1.797 μ.) και το Σκιαδοβούνι. Νοτιότερα βρίσκεται η Φολόη, ο Λαπίθας και η Μίνθη.

3.1.1.:  Χρήσεις Γης-Κάλυψη του εδάφους

Η συνολική έκταση της Ηλείας είναι 2.622,5 χιλ. στρέμματα.

Πεδινός και εύφορος είναι στο μεγαλύτερο μέρος του ο νομός Ηλείας. Η παραλιακή πεδιάδα της Μανωλάδας και οι εκτεταμένες πεδιάδες της Γαστούνης, της Αμαλιάδας και του Πύργου σχηματίζουν τη μεγαλύτερη πεδινή έκταση της Πελοποννήσου, την πεδιάδα της Ηλείας. Μαζί με τις κοιλάδες του Αλφειού και του Πηνειού και με τη στενή πεδιάδα του κόλπου της Κυπαρισσίας, καταλαμβάνουν έκταση 1.530.000 στρεμμάτων, τα 2/3 της έκτασης του νομού Ηλείας.

Ως προς την κατανομή του εδάφους σε υψομετρικές ζώνες, το 58,0% (1.517 χιλ. στρέμματα) περίπου της έκτασης της είναι πεδινή, το 21,2%  (555 χιλ. στρέμματα) είναι ημιορεινή και το 20,8%  (546 χιλ. στρέμματα) είναι ορεινή.

Οι καλλιεργούμενες εκτάσεις (μαζί με τις αγραναπαύσεις) καλύπτουν περίπου το 48,3% και η αρδευόμενη γη το 21,6 % , η κτηνοτροφική γη το 13,2%, τα δάση το 18,3%, τα νερά το 39,2% και οι οικισμοί το 5,5% της συνολικής έκτασης.

3.1.2.:  Φυσικά χαρακτηριστικά.

Το υδρογραφικό σύστημα του Νομού βασίζεται κυρίως στους ποταμούς Αλφειό και Πηνειό (το φράγμα του Αλφειού είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωμάτινα φράγματα της Ευρώπης), οι οποίοι είναι οι μεγαλύτεροι της Πελοποννήσου και έχουν αξιοποιηθεί κυρίως στην άρδευση γεωργικών εκτάσεων.

Η Ηλεία εκτείνεται σε δύο Υδατικά Διαμερίσματα (ΥΔ): Στο ΥΔ01 (Δυτικής Πελοποννήσου) και  στο ΥΔ02 (Βόρειας Πελοποννήσου).

Ο Νομός Ηλείας διαθέτει ένα ιδιαίτερα θετικό υδατικό ισοζύγιο, γιατί δέχεται υψηλές βροχοπτώσεις (πάνω από 900mm το χρόνο κατά μέσο όρο) και συγχρόνως γιατί τροφοδοτείται από δύο μεγάλα ποτάμια, τον Αλφειό και τον Πηνειό και πολλά μικρότερα, των οποίων οι πηγές βρίσκονται σε όμορους νομούς.

Στην Ηλεία υπάρχουν δυο σημαντικές λίμνες. Η λίμνη Καϊάφα, η οποία χωρίζεται από τη θάλασσα με μια στενή λωρίδα γης, πλάτους 100m περίπου και η τεχνητή λίμνη του φράγματος Πηνειού στην περιοχή της Γαστούνης. Επίσης, υπάρχουν οι λιμνοθάλασσες Μουριά και Κοτύχι. Η λιμνοθάλασσα του Κοτυχίου αποτελεί σημαντικό υδροβιότοπο με έκταση μεταξύ 7.100 και 8.500 στρεμμάτων.

Ο  Νομός μας είναι σε προνομιακή θέση αφού διαθέτει δύο συλλογικά αρδευτικά δίκτυα, του Πηνειού και του Αλφειού, από τα οποία ποτίζονται 468.000 στρ.

Αξιόλογο είναι και το οικοσύστημα της λιμνοθάλασσας του Κοτυχίου, ενώ διαθέτει πλήθος ιαματικών πηγών με σημαντικότερες της Κυλλήνης, του Καϊάφα, της Φρασινιάς, της Ξυλοκέρας, του Πουρναριού.

3.1.3.    Ακτές, Βουνά, Ποτάμια,  Λίμνες,  Διάφορα

Ο Νομός Ηλείας είναι κατεξοχήν πεδινός Νομός – η πεδιάδα της Ηλείας είναι η μεγαλύτερη της Πελοποννήσου – με κλίμα μεσογειακό και θερμό, με σχετικά υψηλά ποσοστά βροχοπτώσεων. Έχει πλήθος ιαματικών πηγών – θαυμάσιες φυσικές ακτές – πλούσια ποικιλία πανίδας και χλωρίδας καθώς και αξιόλογα οικοσυστήματα.

Οι σημαντικότερες πεδιάδες είναι της Αμαλιάδας, του Πύργου και της Ολυμπίας.

Ακτές

Οι φυσικές ακτές εμφανίζουν κολπώσεις, με σημαντικότερη και ωραιότερη την παραλία του Καϊάφα και βορειότερα το Αρκούδι, τη Γλύφα, τη Μπούκα και τη Μανωλάδα. Συνολικά τα παράλια ανέρχονται σε 150 χλμ. Γενικά το φυσικό περιβάλλον χαρακτηρίζεται από πλούσια ποικιλία πανίδας και χλωρίδας, πευκοδάση και κυπαρίσσια στα ημιορεινά και πεδινά, ενώ γραφικοί οικισμοί διασπείρονται σε όλο το Νομό.

Σύμφωνα με την Έκθεση της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων «Ποιότητα των Υδάτων Κολύμβησης στην Ελλάδα - Έτος αναφοράς 2012» (Μάιος, 2013), η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης με κατάλληλη στατιστική επεξεργασία των μικροβιολογικών δεδομένων του 2012 τριών κολυμβητικών περιόδων (2009 - 2011), σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 και στο Παράρτημα I της Οδηγίας 2006/7/ΕΚ.

Συνολικά, σε όλη την Ηλεία παρακολουθήθηκαν 14 σημεία σε παράκτια ύδατα.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης :

.   8  σημεία (57,1%) ταξινομούνται στην κατηγορία «εξαιρετικής ποιότητας».

.   5 σημεία (35,7%) χαρακτηρίζονται ως «καλής ποιότητας».

.   1 σημείο (7,2%) χαρακτηρίζονται ως «επαρκούς ποιότητας».

. Κανένα σημείο ως «ανεπαρκούς ποιότητας».

Βουνά

Βουνά στο Νομό Ηλείας υπάρχουν τα παρακάτω:

-          Λαμπεία (1.797 μ.), με ελατοδάσος, που αποτελούν τις νότιες προεκτάσεις του Ερύμανθου(2.222μ.).

-          Η Φολόη (ή Ξηριά, 798 μ.). Είναι ένα οροπέδιο σκεπασμένο με δρυς, το μοναδικό επίπεδο δάσος της Ελλάδας, ένα από τα σπανιότερα δάση, το μοναδικό των Βαλκανίων. Σύμφωνα με τη μυθολογία το όνομά του οφείλεται στον Κένταυρο Φόλο, που κατοικούσε στο οροπέδιο Φολόη.

-          Η Μίνθη (ή τα βουνά της Άλβαινας, 1.530μ.). Αποτελεί προέκταση του Μεσσηνιακού όρους Λύκαιο. Μεγάλο μέρος του βουνού είναι γυμνό και το υπόλοιπο σκεπάζεται από αραιά δάση. Η ψηλότερη κορυφή του βρίσκεται στην Ανδρίτσαινα.

Ποτάμια

Ποτάμια που διασχίζουν το Νομό Ηλείας είναι:

-          Αλφειός. Ο μεγαλύτερος ποταμός της Πελοποννήσου, έχει μήκος 110 χλμ. περίπου και εκβάλει στον Κυπαρισσιακό κόλπο. Στην περιοχή Τριπόταμα ενώνεται με τους μεγαλύτερους παραποτάμους του, τον Λάδωνα που τροφοδοτείται από τον ορεινό όγκο των Αροάνιων και τον Ερύμανθο, ο οποίος πηγάζει από το ομώνυμο όρος. Δέχεται πολλούς παραποτάμους, όπως Μουριά, Κύθριο, Αχέροντα, Λαδικό, κ.ά. Κυριότερος παραπόταμος είναι ο Ενιπέας ή Λεστινίτσα, που πηγάζει από την οροσειρά Φολόη και ποτίζει μέρος της πεδιάδας ανατολικά του Πύργου.

-          Πηνειός (ή ποτάμι της Γαστούνης) και έχει μήκος 70 χλμ. περίπου. Πηγάζει από τις ΒΔ πλευρές του Ερύμανθου στο Αντρώνι και κατά τη ροή του δέχεται πολλούς παραποτάμους. Κυριότερος είναι ο μικρός Λάδωνας (ή αλλιώς Λαγανέικο ποτάμι της Ηλείας). Ο ποταμός Πηνειός ποτίζει το μεγαλύτερο μέρος της Πεδιάδας της Ηλείας.

-          Η Νέδα: Είναι μικρός ποταμός, ο μοναδικός με θηλυκό όνομα στην Ελλάδα, ιδανική για περιβαλλοντικές διαδρομές και πορείες ενώ περιλαμβάνει μικρούς καταρράκτες  και αποτελεί τα όρια του νομού Ηλείας με το νομό Μεσσηνίας.

Οι τρεις ποταμοί Αλφειός, Πηνειός και Νέδα εκβάλλουν στο Ιόνιο Πέλαγος.

Στο ΒΔ τμήμα του Νομού εκτείνεται η μεγαλύτερη πεδιάδα της Ηλείας (η μεγαλύτερη της νοτιοδυτικής Ελλάδας), που αποτελείται από τις πεδιάδες Γαστούνης, Αμαλιάδας και Πύργου. Στα νότια της πεδιάδας του Πύργου εκτείνονται οι πεδιάδες της Αγουλινίτσας, Ζαχάρως, και η κοιλάδα της Νέδα.

 Λίμνες

Ο Νομός περιλαμβάνει τις εξής λίμνες:

-          Καϊάφα. Βρίσκεται κοντά στα λουτρά Καϊάφα και στη Ζαχάρω. Είναι και αυτή ιχθυοτροφείο.

-          Λιμνοθάλασσα υπάρχει του Κοτυχίου κοντά στη Μανωλάδα και το Λάππα.

-          Τεχνητή λίμνη Ποταμού Πηνειού στην κεντρική Ηλεία.

Υπήρχαν και οι λίμνες της Αγουλινίτσας και της Μουριάς πλησίον της πόλης του Πύργου, οι όποιες  έχουν αποξηρανθεί, αν και για την λίμνη της Μουριάς προωθείται ο επαναπλημμυρισμός της.

Διάφορα

Το κλίμα είναι μεσογειακού τύπου, με ήπιο και βροχερό χειμώνα, θερμό και ξηρό καλοκαίρι και διακυμάνσεις της θερμοκρασίας. Στα ορεινά του νομού είναι ψυχρότερο και περισσότερο βροχερό από τα πεδινά.

Η Ηλεία αντιμετωπίζει σειρά προβλημάτων που σχετίζονται με φυσικούς κινδύνους. Οι πιο συνηθισμένοι από αυτούς συνδέονται με φαινόμενα κατολίσθησης εδαφών, σεισμών, δασικών πυρκαγιών και πλημμυρών. Στους φυσικούς κινδύνους συγκαταλέγονται και οι δασικές πυρκαγιές που έχουν εκδηλωθεί κατά καιρούς, αλλά με πλέον σοβαρότερες εκείνες του καλοκαιριού του 2007. Οι εν λόγω πυρκαγιές αποτέλεσαν τεράστιο πλήγμα για την Ηλεία και  είχαν άμεση τραγική συνέπεια την απώλεια δεκάδων ανθρωπίνων ζωών και την πλήρη καταστροφή μεγάλου μέρους του φυσικού και τεχνικού, παραγωγικού, ιδιωτικού και δημόσιου κεφαλαίου.

3.1.4.    Θερμοκρασία  – Υγρασία

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Μετεωρολογικού Σταθμού  Πύργου της ΕΜΥ:

.   Η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι 17,4°C για το διάστημα  1975-1997 και για το διάστημα 2009-2013 είναι  19,6°C.

.   Η μέση ετήσια σχετική υγρασία είναι 69%.

.    Υετός, η μέση ετήσια βροχόπτωση είναι 92o,9 mm για το διάστημα  1975-1997 και για το διάστημα 2009-2013 είναι 1012,8  mm.

.   Η μέση ετήσια ένταση ανέμου είναι 4,6 κόμβοι για το διάστημα  1975-1997 και για το διάστημα 2009-2013 είναι 2,5 κόμβοι.

Διαγράμματα της μηνιαίας διακύμανσης της μέσης, της μέσης μέγιστης και μέσης ελάχιστης θερμοκρασίας, υγρασίας, υετού, έντασης ανέμων και νέφωσης

Ομβροθερμικό  διάγραμμα (απεικόνιση κατά μήνα η πορεία της μέσης μηνιαίας θερμοκρασίας σε °C και του μέσου ύψους βροχής σε mm).

Υπενθυμίζω πως συνολικά η έρευνα /μελέτη  μου «Αναπτυξιακό  Προφίλ του Νομού Ηλείας» αναλυτικά  περιέχει τα εξής :

Ο ΝΟΜΟΣ ΗΛΕΙΑΣ

1. ΓΕΝΙΚΑ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ –ΓΕΝΙΚΗ  ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ  ΗΛΕΙΑΣ.
3. ΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (Χρήσεις Γης-Κάλυψη του εδάφους-Φυσικά χαρακτηριστικά.-Ακτές. Βουνά. Ποτάμια . Λίμνες.-Θερμοκρασία, Υγρασία
4. ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ ΠΑΝΙΔΑ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΗΛΕΙΑΣ
5. ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΙ ΝΟΜΟΥ ΗΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΑΙΣΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ (Περιοχές προστατευόμενες από την Διεθνή Σύμβαση Ramsar-Μνημεία της Φύσης-Προστατευόμενα Τοπία.-Εθνικά Πάρκα/Εθνικοί Δρυμοί-Περιοχες Προστασίας Διεθνών Συμβάσεων & Τοπία ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους-Δίκτυο Natura 2000-Εθνικά Πάρκα στην Ηλεία -Τοπία ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους-Καταφύγια Άγριας Ζωής (ΚΑΖ) & Εκτροφείο Θηραμάτων-Αξιόλογοι οικισμοί.)
6. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
7. ΜΝΗΜΕΙΑ & ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ-ΜΟΥΣΕΙΑ(Μνημεία άλλων ιστορικών περιόδων. Μουσεία –εκθέσεις. Κηρυγμένοι  αρχαιολογικοί χώροι στην Ηλεία. Διατηρητέος  παραδοσιακός οικισμός. )       
8. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ- ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
9. ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ  ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
10. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ
11. ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ-ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ-ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ-ΔΙΑΘΡΩΣΗ (Πληθυσμός. Πραγματικός  πληθυσμός. Μόνιμος  πληθυσμός. Πληθυσμιακά στοιχεία των Νομών και της Π.Δ.Ε. Εξέλιξη  μόνιμου πληθυσμού. Έκταση  και πυκνότητα κατοίκησης. Διάθρωση πληθυσμού κατά φύλο. Κατανομή ηλικιών πληθυσμού κατά  φύλο.)
12. ΟΙΚΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ( ΖΟΕ. Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια. Δημόσιες Υπηρεσίες. Υγεία- περίθαλψη. Λοιπά  στοιχεία)
13. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
14. ΒΑΣΙΚΟΙ  ΤΟΜΕΙΣ  ΜΕΓΕΘΗ   ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΗΛΕΙΑΣ( Κατά κεφαλή ΑΕΠ. Οικονομικά ενεργός πληθυσμός. Ακαθάριστο  εγχώριο προϊόν. Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία ανά Τομέα Παραγωγής.)
15. ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
16. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΗΛΕΙΑ
17. ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΑΝΕΡΓΙΑ ( Απασχόληση –Συνταξιούχοι- Επιδόματα. Συνταξιούχοι. Κατανομή Προνοιακών Επιδομάτων. Ανεργία στο νομό )
18. ΕΞΑΓΩΓΕΣ (Εξαγωγικοί κλάδοι - πλεονασματικοί κλάδοι)
19. ΧΩΡΙΚΗ  ΚΑΙ ΚΛΑΔΙΚΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΗΛΕΙΑ .( Ανάλυση των επιχειρήσεων κατά διψήφιο κωδικό(ΣΤΑΚΟΔ08). Χωρική κατανομή επιχειρήσεων ανά κλάδο και Δήμο - Σύγκριση με εξέλιξη πληθυσμού)
20. ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ( Γεωργία - Φυτική παραγωγή. Καλλιέργειες  ανά Δήμο της Ηλείας.  Παραγωγή προϊόντων στον κλάδο της φυτικής παραγωγής. Κτηνοτροφία - Ζωική παραγωγή. Μελισσοκομία. Δάση. Αλιεία. Πρώτα στις προτιμήσεις   τα προϊόντα της Ηλειακής γης.)
21. ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ- ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ- ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ- ΕΜΠΟΡΙΟ
22. ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ
23. ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ( Επισκεψιμότητα μουσείων και αρχαιολογικών χώρων. Τουριστική  υποδομή. Διανυκτερεύσεις . Πληρότητα ξενοδοχειακών καταλυμάτων .Ειδική τουριστική υποδομή. Κρουαζιέρα.)
24. ΥΠΟΔΟΜΕΣ.
25. ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ.(Οδικό δίκτυο και οδικές μεταφορές. Σιδηροδρομικό δίκτυο. Θαλάσσιες  μεταφορές – λιμάνια. Αεροπορικές μεταφορές – αεροδρόμια.)
26. ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΕΣ  ΥΠΟΔΟΜΕΣ.

27.  ΑΡΔΕΥΣΗ

28. ΥΔΡΕΥΣΗ

29. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ  ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΛΥΜΑΤΩΝ

30. ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΙ  ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

31.  ΕΝΕΡΓΕΙΑ – ΥΠΕΔΑΦΟΣ

32. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ(ΑΠΕ)( Υδροηλεκτρική ενέργεια. Φωτοβολταϊκά Πάρκα. Αιολικά πάρκα.)

33. ΟΡΥΚΤΟΣ  ΠΛΟΥΤΟΣ ( Έρευνα και εκμετάλλευση Υδρογονανθράκων)

34. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας.)

35.  ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

36. ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ & ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ  ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ