Συντάξεις 360 ευρώ προτείνουν οι «Σοφοί»

Συντάξεις 360 ευρώ προτείνουν οι «Σοφοί»

Συντάξεις από 360 ευρώ, ατομικό κουμπαρά ασφαλισμένου, ενοποιήσεις ταμείων και άλλες ανατροπές, περιλαμβάνει το πόρισμα της Επιτροπής Σοφών για το Ασφαλιστικό.

Τις ανατροπές-σοκ στο Ασφαλιστικό, με την μετατροπή του σε μεγάλο βαθμό σε κεφαλαιοποιητικό σύστημα, με περικοπές μέσω της αλλαγής του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων, ακόμη και τη χορήγηση της βασικής σύνταξης με εισοδηματικά κριτήρια, και ενοποιήσεις Ταμείων, εισηγείται η Επιτροπή Σοφών, προκειμένου να αρχίσει ο διάλογος για τη ριζική αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος.

Τώρα αν η "σοφία" της σύγχρονης Ελλάδας είναι να γυρίσουμε πίσω στην εποχή των πτωχοκομείων, που περιγράφει ο Ντίκενς... άστα να πάνε..

Το σίγουρο είναι , ότι και να κόψεις, δεν μπορεί να λυθεί το ασφαλιστικό με ανεργία 27%, γενίκευση της μαύρης και επισφαλούς εργασίας, γενικευμένη ύφεση και πέραν του ανάλγητου χαρακτήρα τους τα μέτρα θα αποδειχθούν τελείως αναποτελεσματικά και θα χρειαστούμε κι άλλους "σοφούς" γρήγορα….

Το  κείμενο του πορίσματος της Επιτροπής Σοφών περιγράφει σε 28 σελίδες τις βασικές προτάσεις για τη ριζική αλλαγή του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, όπως δημιουργία ατομικού κουμπαρά για κάθε ασφαλισμένο, στον οποίο θα συγκεντρώνονται οι ατομικές εισφορές, αλλά και πιο «ενεργητική» διαχείριση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων.

Το πόρισμα της Επιτροπής δεν προχωρά σε εξειδίκευση συγκεκριμένων μεγεθών, αλλά προτείνει τις Αρχές ενός νέου ασφαλιστικού συστήματος. Έγκειται στην κυβέρνηση να αποφασίσει τα μεγέθη, το χρόνο μετάβασης από το παλαιό στο νέο σύστημα, αλλά και το τι θα υιοθετήσει και τι όχι από τα προτεινόμενα μέτρα.

Η πρόταση προβλέπει ενιαίους κανόνες για τον υπολογισμό των συντάξεων (που θα οδηγήσουν σε μειώσεις) μαζί με την ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων. Οι ενιαίοι κανόνες για παλιούς και νέους ασφαλισμένους είναι μια αλλαγή που θα επιφέρει ένα μειωμένο κοινό ποσοστό αναπλήρωσης για όλους τους συνταξιούχους και συνεπώς έμμεση περικοπή των συντάξεων.

Η δομή της νέας σύνταξης προτείνεται να βασίζεται στις εισφορές του ασφαλισμένου (αναλογική), τακτοποιημένες σε ατομικές ασφαλιστικές μερίδες με βάση κανόνες νοητής κεφαλαιοποίησης (όσα δηλαδή πληρώνει ο ασφαλισμένος κατά τη διάρκεια του εργασιακού βίου του συν ένα επιτόκιο), μαζί με τη βασική σύνταξη (σήμερα 360 ευρώ) που θα χορηγείται στα 67 με εισοδηματικά κριτήρια, ενώ θα δίνεται η δυνατότητα συμπληρωματικών παροχών από επαγγελματικά ταμεία και την ιδιωτική ασφάλιση.

Η βασική σύνταξη προτείνεται να συνδέεται με τα εισοδήματα από ενοίκια, μερίσματα, επενδύσεις και καταθέσεις.

Για την επικουρική σύνταξη υποβλήθηκαν δύο προτάσεις:

α) να ενσωματωθεί στην κύρια με στόχο να εξαερωθεί σε λίγα χρόνια, καθώς καταργείται η χρηματοδότηση των επικουρικών ταμείων από το ΑΚΑΓΕ,

β) να παραμείνει το ενιαίο επικουρικό ταμείο με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Δηλαδή το αναδιανεμητικό σύστημα που ίσχυε έως τώρα να μετατραπεί σε κεφαλαιοποιητικό.

Επίσης προτείνεται οι εισφορές να προσαρμοστούν στα πρότυπα του ΙΚΑ. Αυτό σημαίνει ότι σε άλλες περιπτώσεις θα αυξηθούν (π.χ. ΟΓΑ) και σε άλλες θα μειωθούν (ΔΕΚΟ). Στον ΟΑΕΕ οι εισφορές θα συνδεθούν με το πραγματικό εισόδημα (τζίρος).

Το νέο σύστημα με τις ατομικές μερίδες θα εφαρμοστεί για τους πρωτοασφαλιζόμενους από την 1/1/2016, θα προβλέπει μειωμένους συντελεστές υπολογισμού των συντάξεων και θα οδηγεί σε χαμηλότερες συντάξεις.

Μέχρις ότου ωριμάσει το νέο σύστημα και να μπορεί να αποδώσει την εξοικονόμηση που απαιτείται, θα υπάρξει μεταβατική περίοδος 5-10 χρόνων κατά την οποία θα εφαρμοστεί για τους παλαιότερους ασφαλισμένους ο τρόπος υπολογισμού που προέβλεπε ο νόμος Σιούφα του 1992, με χαμηλότερους όμως συντελεστές. Δηλαδή από 70% που είναι το ποσοστό αναπλήρωσης στην 35ετία να συρρικνωθεί στο 55%.

Μία από τις βασικές ανατροπές αφορά την εγγυημένη, βασική σύνταξη των 360 ευρώ καθώς, σύμφωνα με την πρόταση, η βασική σύνταξη που θα απονέμεται θα συνδέεται με την περιουσία, δηλαδή θα συνυπολογίζονται εισοδήματα από ενοίκια, μερίσματα, επενδύσεις και καταθέσεις, που θα μειώνουν τη σύνταξη και ατομικά και οικογενειακά.

Έτσι, τα 360 ευρώ σύνταξη θα είναι εγγυημένα μόνο για τους φτωχότερους (και όταν συμπληρώσουν τα 67 τους χρόνια), καθώς όσο μεγαλύτερο είναι το εισόδημα τόσο μικρότερη θα είναι η βασική σύνταξη, η οποία μπορεί να καταλήγει και σε μηδέν ευρώ για τους πλούσιους, μοντέλο που προσομοιάζει με αυτό που ισχύει στην Αυστραλία.

Ενοποιήσεις ταμείων

Προτείνεται η δημιουργία ταμείου-μαμούθ για δημόσιους και ιδιωτικούς υπαλλήλους, για αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες. Ή θα δημιουργηθούν τρία υπερ-ταμεία, ένα ταμείο για εργαζόμενους σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, ταμείο για ελεύθερους επαγγελματίες, δηλαδή γιατρούς, μηχανικούς, δικηγόρους, εμπόρους, βιοτέχνες και ένα ταμείο για τους αγρότες.

O προσανατολισμός της επιτροπής είναι να δημιουργηθεί ενιαίος ασφαλιστικός φορέας στα πρότυπα του ΙΚΑ. Ωστόσο, διατυπώθηκαν και απόψεις να δημιουργηθούν τρεις φορείς ένας για τους μισθωτούς, ένας για τους αυτοαπασχολούμενους (ΟΑΕΕ- ΕΤΑΑ) και ένας για τους αγρότες.

Εισφορές όπως στο ΙΚΑ

Το πόρισμα προτείνει επίσης οι εισφορές να προσαρμοστούν στα πρότυπα του ΙΚΑ. Αυτό σημαίνει ότι σε άλλες περιπτώσεις θα αυξηθούν (πχ ΟΓΑ) και σε άλλες θα μειωθούν (ΔΕΚΟ).

Στον ΟΑΕΕ, οι εισφορές θα συνδεθούν με το πραγματικό εισόδημα (τζίρος). Οι εισφορές θα υπολογίζονται επί του φορολογητέου εισοδήματος και θα εισπράττονται από τις εφορίες.

Βασική ανατροπή, η εγγυημένη, βασική σύνταξη των 360 ευρώ, καθώς σύμφωνα με την πρόταση των «Σοφών», η βασική σύνταξη που θα απονέμεται θα συνδέεται με την περιουσία, δηλαδή θα συνυπολογίζονται εισοδήματα από ενοίκια, από μερίσματα, επενδύσεις και καταθέσεις – εισοδήματα, που θα μειώνουν τη σύνταξη και ατομικά και οικογενειακά.

Τα 360 των φτωχών

Έτσι, τα 360 ευρώ σύνταξη θα είναι εγγυημένα μόνο για τους φτωχούς, καθώς όσο μεγαλύτερο είναι το εισόδημα, τόσο μικρότερη θα είναι η βασική σύνταξη, η οποία μπορεί να καταλήγει και σε μηδέν ευρώ, για τους πλούσιους.

Προβλέπεται η εφαρμογή ενιαίων κανόνων και ποσοστών αναπλήρωσης για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους, με μεγάλους χαμένους τους ασφαλισμένους για πρώτη φορά, πριν από το 1993, που θα υποστούν σημαντικές μειώσεις συντάξεων.

Για τον ΟΓΑ, προτείνεται να έρθει πιο κοντά, στο 2020 από το 2026 που προβλέπεται, ο χρόνος κατάργησης της βασικής σύνταξης, που έχει καθαρά προνοιακό χαρακτήρα και να αυξηθούν οι εισφορές μέχρι και 40% ή να αντιστραφεί η αναλογία τους (από 7% αγρότες και 14% κράτος σε 14% αγρότες και 7% κράτος) με βελτίωση της κύριας σύνταξης.

Προσδόκιμο ζωής και εισόδημα

Για την καταβολή της εθνικής σύνταξης προτείνεται να καταβληθεί είτε σε όλους τους ασφαλισμένους, είτε με εισοδηματικά κριτήρια, είτε με βάση το ύψος της αναλογικής σύνταξης του κάθε ασφαλισμένου.

Το τελικό ποσό της σύνταξης θα διαμορφώνεται με βάση το προσδόκιμο ζωής και τον τελικό αριθμό ετών που απασχολήθηκε ο ασφαλισμένος. Με αυτό τον τρόπο περιορίζεται ο κοινωνικός χαρακτήρας του ασφαλιστικού συστήματος.